‘En jongens, wat vinden jullie van mijn laatste blog?’, vroeg ik mijn (volwassen) kinderen gisteravond.
‘Nou pap, ik zie een overeenkomst met Sywert van der Lienden, antwoordde mijn journalistiek gevormde dochter.
‘Hoezo?’, is mijn reactie. De irritatie is duidelijk merkbaar.
‘Rustig maar, ik bedoel het positief.’
‘Leg dat dan maar eens uit’, antwoord ik nog steeds enigszins aangebrand.
‘Simpel. Je kunt jou ook beter pissing inside out hebben, dan outside pissing in.’
Ik frons en moet lachen. ‘Zo erg is het toch niet?’
‘Vind je? Eerst ontleedde je een ‘Pungel’ van het Nationaal Mijnmuseum en nu ruk je het verhullende pakpapier van de gemeentelijke plannen voor de Willemstraat. Je constateert dat er geen mooi cadeau in zit, maar een lege doos. Leeg omdat je vindt dat er van burgerinspraak geen sprake is. Ik kan me voorstellen dat er mensen zijn die vinden dat je je gulp eens moet dichtmaken, ha, ha!’
‘Ja, en dan zelf nat worden zeker en het over mijn eigen schoenen laten lopen. Mooi niet! Ik lees wat ik lees en zie wat ik zie. Laten ze maar met tegenargumenten komen. Bovendien wil ik het heden aan het verleden koppelen (iets dat de gemeente zegt ook te willen). Dat doe ik toch door naar een verhaal van mij te verwijzen dat gaat over de tijd dat de Willemstraat wel nog deel uitmaakte van het centrum. Heb je dat ook al gelezen?’
‘Dat van die tunnel? Nee, nog niet, maar dat gaan we doen, pap.’
‘Het is lente!’. In mijn hoofd komt daar meteen achteraan ’ik voel het aan mijn instrumenten!’ A dirty mind is a joy forever? Misschien. Ik hoorde deze kreet voor het eerst midden jaren tachtig. In een stampvol Lexis galmde hij door de zaal. De bron ervan: disc jockey en eigenaar Lex Nelissen. Ik ken Lex alleen van naam en van deze uitspraak. Op voorjaarsdagen zoals afgelopen week schiet zijn naam dan ook door mijn hoofd. Er was nu echter ook iets extra’s: de Willemstraat. De straat waar Nelissen zijn discotheek en later zijn pizzeria en theater had. De straat waarmee hij naar eigen zeggen verder ‘helemaal niets had’. Daarom alleen al is een eerbetoon aan Nelissen in de Willemstraat en omgeving niet gepast. Hij zou zich in zijn graf/urn omdraaien.
Bron: Stadskrant gemeente Heerlen, februari 2022
Zo kwam er begin deze maand nog een ander misverstand omtrent de Willemstraat naar voren. In de Stadskrant, het mededelingenblad van de gemeente Heerlen, stond een artikel met de titel: ‘Willemskwartier komt tot leven’. Aanleiding was de gebiedsvisie die het Bureau Kragten in opdracht van de gemeente maakte. In het artikel werd die visie binnen een alinea verheven tot plan. Een plan dat tot stand was gekomen ‘samen met inwoners, ondernemers en mensen die werken in de buurt.’ Niets is minder waar. De visie is die van Bureau Kragten. Twee bewoners mochten erbij zitten toen dit bureau zijn ‘visie’ met de verantwoordelijke wethouder Loek Damen (Ouderen Partij Heerlen) en Joos Philippens (lid van de adviesgroep Ziel van Heerlen) presenteerde. Tijdens de livestream van die bijeenkomst was aan hun lichaamstaal te zien dat de twee bewoners voor het eerst hoorden van de zaken die Peter Geerts namens Bureau Kragten presenteerde. Hetzelfde bleek uit de chat, waaraan ook ik deelnam. Veel vragen, opmerkingen en aanvullende wensen. Niks plan.
Als getogen Sjandelerjong, oud-voorzitter buurtorganisatie GMS (Grasbroek, Musschemig en Schandelen) en wonend in de omgeving van de Willemstraat was ik aanvankelijk verbaasd en later verbolgen over hetgeen ik in de livestream hoorde en zag. Bij de gebruikelijke Heerlense ‘hemelfietserij’, waar ik me zelf overigens ook aan schuldig kan maken, kan ik alleen maar glimlachen (of is het toch ‘grimlachen’?). Het is de (hopelijk onbewuste) arrogantie en leugenachtigheid in het artikel in de Stadskrant die me raakte. De gemeente, en daarmee bedoel ik het bestuur (B&W en de raad), het ambtelijk apparaat en hun adviseurs, heeft de mond vol van burgerparticipatie, het maken van verbinding en denken vanuit het verleden. Over dat laatste ging zelfs de Dag van de Stad, een bijeenkomst van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, eind 2021 voor het eerst buiten de Randstad georganiseerd door de gemeente Heerlen. De meeste burgers geloven wat er in het gemeentelijk bulletin staat. Dat is goed, want we moeten de overheid op haar woord kunnen geloven. Ik ben geen ‘wappie’. Maar als ik dit dan lees over iets waar ik zelf getuige van was, denk ik: leef ik in een andere wereld? Duid ik signalen verkeerd? Word ik langzaam zoals de man die in de jaren tachtig en negentig tijdens raadsvergaderingen altijd op publieke tribune zat en op zijn tijd zijn onvrede over de raadsleden en B&W uitschreeuwde? Gelukkig niet, anderen bleken het namelijk met mij eens te zijn. Helaas hebben mensen dus inderdaad redenen om de overheid niet te vertrouwen. En dan vragen we ons af waarom zoveel mensen niet meer gaan stemmen.
Zicht van het Maankwartier op de rotonde en de Kempkensweg aan de noordkant. Mogelijk traject voor een voetgangersbrug?
Maar ik wil positief zijn. Dus wandel ik veel door de buurt. Nu nog vooral in mezelf gekeerd. Kijkend. Zoekend naar mogelijkheden. Waar ik steeds weer op terugkom is een betere verbinding met de binnenstad. Dat is DE manier om de Willemstraat en omgeving meer leven in te blazen. Het Maankwartier vormt die verbinding helaas niet. En dus kijk ik waar die connectie wel kan worden gemaakt. Een voetgangersbrug vanaf het centrale plein van het Maankwartier over de rotonde eindigend tussen de bomen van de Kempkensweg. Een fietsers- en voetgangersbrug vanaf de Roebroekergats langs het busstation en tussen het politiebureau en het Maankwartier door naar de Stationstraat. Of zo’n brug op en in plaats van de huidige spoorwegovergang. De laatste twee kunnen ook een opleving betekenen voor de zieltogende Oranje Nassau-straat en het zuidelijke deel van de Willemstraat met het Wilhelminaplein en het aangrenzende stukje Dautzenbergstraat. Veel vliegen in één klap. Een echte verbinding, zoals die er in de jaren vijftig ook kwam met de tunnel die Spoorsingel en Stationstraat verbond, die de navelstreng vormde waarmee het noordelijke deel van de Willemstraat met het stadscentrum was verbonden en die de Stationstraat en de Oranje Nassaustraat voedde met wandelend en kopend publiek. Alhoewel in die tunnel, zoals bijna op elke plek waar mensen zich onbespied wanen, dingen gebeurden waarover werd geklaagd, bood hij 30 jaar lang een oplossing. De drugsproblematiek zorgde er midden jaren tachtig voor dat de oplossing zelf een probleem werd. De tunnel werd in 1993 dan ook gesloten en later gesloopt. De in de jaren tachtig aangelegde stationstunnel onderging om dezelfde reden eenzelfde lot.
De Paleisbrug, een passerelle in Den Bosch. Deze is al gerealiseerd. Ze is alleen voor voetgangers. Ga voor meer informatie naar:https://www.denbosch.nl/nl/projecten/spoorzone/de-paleisbrug
De geplande stationspasserelle van Zwolle. ook deze is alleen voor voetgangers. Wel zijn er fietsgoten. zodat fietsers hun vervoermiddel mee kunnen nemen. Zie voor meer informatie: https://www.destentor.nl/zwolle/dit-wordt-de-gloednieuwe-loopbrug-over-het-spoor-in-zwolle-en-ze-kost-vele-miljoenen~a94f9d42/
Nu onder de grond niet meer kan en ook niet gewenst is, ligt een andere optie voor de hand: de lucht in, zoals in Den Bosch en Zwolle. Die oplossing moet dan deel uitmaken van een goede visie inclusief integrale aanpak. In mijn ogen en die van enkele bewoners en ondernemers uit de Willemstraat voldoet de nieuwe visie niet aan die eis. Zelfs Bureau Kragten geeft aan dat zij de Willemstraat en omgeving op zich, dus los van de omgeving hebben bekeken. Daarnaast is er nauwelijks naar sociale veiligheid gekeken. Een in een stationsbuurt toch niet te verwaarlozen aspect.
Ter inspiratie voor het werken aan een betere oplossing verwijs ik naar mijn artikel “Heerlens grootste wens. Een tunnel aan de Willemstraat’, dat in 1995 In het ‘Land van Herle’ verscheen. Deze oplossing kwam er uiteindelijk onder druk van omwonenden en de Kamer van Koophandel. Zij dwongen burgerparticipatie af. Helaas voor hen maalden ambtelijke molens toen ook langzaam. Ze moesten maar liefst 36 jaar wachten op een goede oplossing. Dat kan de gemeente zich nu niet meer permitteren.
Tot slot de naam Willemskwartier. ‘Kwartier’ is een modieus woord voor ‘buurt’. Om eenheid uit te drukken met het Romeins- en het Maankwartier in Heerlen, om aan te geven dat het noorden van de gemeente ‘er ook bij hoort’, is het gebruik ervan sympathiek. Zeker als die naam wordt omarmd door alle partijen. De naam Willemskwartier is bedacht door … Ja, door wie? Niet door de bewoners. Zelfs in de meest beperkte variant van burgerparticipatie zou je denken dat het voorstellen en kiezen van een naam voor de buurt toch aan de mensen kan worden overgelaten, natuurlijk in overleg met de gemeente. Helaas is zelfs dat niet gebeurd.
Ik stop, want ik voel mijn blaas weer vol lopen.
Veel leesplezier met ‘Heerlens grootste wens’.