Gisteren, zondag 3 maart, was het dan zover: de officiële bekendmaking van het project ‘Parkstad Prima Donna’s. In het Heerlense praatprogramma Noa de Mès mocht ik uitgebreid vertellen over mijn website Ouwe Leem (over de geschiedenis van Heerlen) en over mijn werk aan een boek over bijzondere Parkstadvrouwen. Interviewer Frits Pelt gaf mij, na zijn kick-off, alle ruimte en constateerde met humor: ‘Als je een docent het woord geeft, krijg het dan nog maar eens terug.’ Alhoewel het er in mijn lessen vaak anders aan toe ging, want geschiedenis moet je doen, had hij nu gelijk. Bij dezen alsnog mijn excuses, Frits.
Ouwe Leem is inmiddels twee jaar in de lucht. Met enige on-regelmaat publiceer ik daar verhalen die gaan over het verleden van de stad waar ik ben opgegroeid en waar ik na een verblijf van tien jaar in de Randstad ook naar ben teruggekeerd. De ‘ouwe leem’ waar ik over schrijf gaat over plekken, gebeurtenissen en gebouwen, maar vooral over mensen. Ten eerste omdat ik vind dat elk levensverhaal het waard is om te worden bewaard en verteld, in familiekring of in de wereldgeschiedenis. Ten tweede omdat die ‘ouwe leem’ voor verbinding zorgt. Het is het cement van de samenleving.
Onze samenleving bestaat niet langer uit alleen maar mannen en vrouwen. Toch is het deze tegenstelling die mij in de richting van een bepaald thema in de geschiedschrijving stuurde, namelijk de geschiedenis van vrouwen, meer specifiek die van vrouwen in Parkstad. Waar waren deze vrouwen? Ik kende ze niet en zag ze niet. Onderzoek van de Stichting Vrouwen Heerlen-Parkstad wees uit dat van de 500 straten in de Parkstadgemeenten die naar een persoon waren genoemd omwille van zijn of haar verdiensten er slechts 20 vrouwen waren. Daarvan waren zij die een relatie met de regio hadden op een hand te tellen. In historische publicaties waren de bijdragen over vrouwen eveneens met een lampje te zoeken. (?) Na een kort oriënterend onderzoek ontdekte ik dat dit niet het gevolg was van het ontbreken van interessante dames uit Parkstad. Er was gewoon nauwelijks aandacht aan besteed.
Met Parkstad Prima Donna’s wil ik daar verandering in brengen. De Stichting Vrouwen Heerlen-Parkstad heeft de ‘onzichtbaarheid’ van de Parkstadvrouwen aangekaart en in Heerlen inmiddels niet alleen het oor, maar ook de medewerking van het gemeentebestuur gekregen. Afgelopen half jaar is besloten dat drie straten in die gemeente de naam van een vrouw krijgen. Parkstad Prima Donna’s heeft daar nu een website aan toegevoegd. Zij dient vooralsnog als etalage voor het dit najaar te verschijnen gelijknamige boek met 100 levensverhalen van bijzondere Parkstadvrouwen en hun rol in de samenleving. Gezien het aantal kandidaten dat ik inmiddels heb verzameld (ruim 400!) is de wens de website uit te bouwen tot een platform dat permanent bijdraagt aan de zichtbaarheid van vrouwen in Parkstad. Ook is het de bedoeling meerdere delen van Parkstad Prima Donna’s te laten verschijnen.
Frits Pelt en mijn gehoor wilden natuurlijk weten welke vrouwen ik als Parkstad Prima Donna’s beschouwde, met andere woorden, wie er in het boek staan. Om te voorkomen dat de kapers op de kust, want die zijn er altijd, mij het gras voor de voeten zouden wegmaaien, gaf ik enkel omschrijvingen, zoals ‘de moeder van alle Heerlenaren’, ‘de dame die een partij voor vrouwen oprichtte’ en ‘de vrouw die Parkstad letterlijk op de schop neemt’ Zodra het boek bij de drukker ligt zullen de namen op de website verschijnen.
Naast de verhalen worden de Parkstadvrouwen ook letterlijk in beeld gebracht. Alle korte biografieën worden door verschillende kunstenaars voorzien van een portret. Ook daarvan zullen er in de loop van de tijd enkele al op de website verschijnen. Alle reden dus om regelmatig een kijkje te nemen op www.parkstadprimadonna.nl Daar is op www.parkstadprimadonna.nl/boek het boek ook al met korting te reserveren.
Marcel J.M. Put